พระนางวัดใหญ่ จ.พิษณุโลก
วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.พิษณุโลก นอกจากจะมี "พระพุทธชินราช" พระประธานในพระอุโบสถ ซึ่งสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.1900 อันเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของไทยที่สร้างชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ว่ามีพระพุทธลักษณะอันงดงามที่สุด ยังปรากฏพระเครื่องเก่าแก่มากมายที่มีชื่อเสียงและได้รับความนิยมในแวดวงนัก นิยมสะสมพระเครื่องและเหรียญคณาจารย์ รวมถึง "พระพุทธชินราชใบเสมา" พระเครื่องที่นับว่าเป็นหนึ่งในพระยอดขุนพลที่ได้รับการยอมรับและเป็นที่ นิยมอย่างสูงในวงการนักนิยมสะสมพระเครื่องพระบูชา ซึ่งได้เคยกล่าวถึงไปแล้ว ยังมีพระพิมพ์อีกพิมพ์หนึ่งซึ่งขุดค้นพบที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุเช่นเดียว กัน ถึงแม้จะเป็นพระที่ได้รับความนิยมน้อยกว่า แต่พุทธลักษณะพิมพ์ทรงขององค์พระมีความงดงามอ่อนช้อยทีเดียว เรียกขานนามว่า "พระนางวัดใหญ่" ครับผม

พระนางวัดใหญ่ จ.พิษณุโลก ค้นพบที่พระปรางค์มหาธาตุ ซึ่งเป็นพระปรางค์ขนาดใหญ่ที่ตั้งอยู่กลางวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ทางด้านหลังวิหารหลวงพ่อ มีความสูงประมาณ 15 วา สร้างมาแต่สมัยโบราณพร้อมกับพระอาราม และมีการบูรณะซ่อมแซมหลายต่อหลายครั้งในหลายยุคหลายสมัย สันนิษฐานว่าเดิมน่าจะเป็นพระเจดีย์ไทยทรงพุ่มข้าวบิณฑ์เหมือน "พระมหาธาตุ เมืองสุโขทัย" ต่อมาเมื่อครั้งสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ เสด็จมาประทับ ณ เมืองพิษณุโลก ได้ทำการบูรณะโดยสร้างเป็นรูปพระปรางค์ขึ้นในราวปี พ.ศ. 2025 และที่พระปรางค์มหาธาตุแห่งนี้ เป็นที่เดียวกับที่พบพระพุทธชินราชใบเสมาและพระชินสีห์อีกด้วย

พระนางพญา กรุวัดใหญ่ (วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ) ชื่อ "พระนางวัดใหญ่" คำว่า "พระนาง" มาจากลักษณะพิมพ์ทรงสามเหลี่ยมคล้ายกับ พระนางพญา กรุวัดนางพญา จ.พิษณุโลก หนึ่งในพระชุดเบญจภาคีอันเลื่องชื่อ จึงนำมาเรียกชื่อองค์พระ แล้วตัด "พญา" ออกเพื่อให้สั้นลง ส่วนคำว่า "วัดใหญ่" มาจาก วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ แหล่งที่ค้นพบ ที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันติดปากว่า "วัดใหญ่" หรือ "วัดหลวงพ่อ" นั่นเอง

พระนางวัดใหญ่ เป็นพระเนื้อชินเงินที่สนิมจัดมากหรือที่เรียกกันว่า "สนิมตีนกา" เนื่องด้วยองค์พระถูกบรรจุไว้ในกรุพระปรางค์มาเป็นเวลาเนิ่นนานกว่าที่จะมี การแตกกรุ สนิมตีนกาจะมีลักษณะแตกปริเป็นชั้นๆ สลับไปมาคล้ายตีนกา สามารถมองเห็นสนิมขุมและสนิมไขได้อย่างชัดเจน พุทธลักษณะ องค์พระประธานประทับนั่ง แสดงปางมารวิชัย เหนืออาสนะฐานเขียง ภายในซุ้มเรือนแก้ว พระพักตร์ค่อนข้างกลม พุทธลักษณะเส้นสายลีลาการทอดพระกรอ่อนช้อยไม่แข็งกระด้าง รวมทั้งเส้นสายต่างๆ มีความกลมกลืนอย่างลงตัว...

...เนื่องจาก "พระนางวัดใหญ่" เป็นพระขนาดเล็ก โบราณาจารย์ท่านจึงกล่าวไว้ว่า "สำหรับผู้ชายให้บูชา พระชินราชใบเสมา ส่วนผู้หญิงให้บูชาพระนางวัดใหญ่จึงจะเหมาะสม" ส่วนเรื่องพุทธคุณแทบไม่ต้องเอ่ยกันเลย เพราะมีความเป็นเลิศครบครับสมกับที่เป็นพระกรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ วรมหาวิหาร ครับผม

คอลัมน์ พันธุ์แท้พระเครื่อง
บทความพระเครื่อง โดย ราม วัชรประดิษฐ์
ที่มา. www.khaosod.co.th